Witam. Tu Filip, mąż Kelly. Wklejam obiecany artykuł dotycżacy doimów przy budowie, których używa się drewna jako elementu konstrukcyjnego. Zauważycie, że rodzajów konstrukcji i procentowego udziału w nich drewna jest sporo. Zapoznajcie się z tym ogólnym artykułem W razie pytań piszcie a ja będę w miare mozliwosci odpwiadal. Osobiscie jestem zwolennikiem budownictwa z bali pełnych i taki dom mi sie marzy:)
pozdrawiam
miłej lektury
Oto artykuł:
Budowlana szansa
Różne konstrukcje, ale zawsze z drewna
Drewno cieszy się niesłabnącą popularnością, jednak według organizacji zajmujących się promocją tego surowca, jego spożycie wciąż jest niewystarczające. Jednym z założeń, przyjętych przez Cei-Bos, europejską konfederację przemysłu drzewnego, która ma spowodować wzrost konsumpcji drewna w Europie, jest rozwój budownictwa drewnianego. Stąd potrzeba informowania o nowoczesnych technologiach, które pozwalają na wykorzystywanie drewna w budownictwie, w tym również w bardziej zaawansowanych konstrukcjach wielkowymiarowych.
W zależności od potrzeb, przeznaczenia budynku, a także upodobań estetycznych amatorzy domów z drewna mogą się zdecydować na któryś z rodzajów lekkiego budownictwa w technologii szkieletowej, dom z bali czy coraz mniej już popularne w naszym kraju budownictwo ryglowe.
Lekkie budownictwo szkieletowe może być wykonywane na trzy różne sposoby: jako montowanie na placu budowy, budowanie z prefabrykatów przygotowanych wcześniej w fabryce lub też z wielkowymiarowych modułów.
Do budowy domów stosuje się drewno sosnowe (II lub III klasy), czterostronnie strugane z zaokrąglonymi lub sfazowanymi krawędziami, suszone komorowo w temperaturze ok. 60oC do wilgotności 16 - 18 proc., dzięki czemu zabija się wszelkie zarodniki grzybów czy też znajdujące się w drewnie owady lub ich larwy. Również poprzez struganie uodparnia się drewno na działanie owadów – na gładkiej powierzchni owady mniej żerują i nie znoszą jaj, a także ognia – drewno strugane jest bardziej odporne na działanie ognia niż to nie strugane (płomienie ślizgają się po gładkiej powierzchni). Zaokrąglone lub sfazowane krawędzie mają natomiast zapobiegać wypychaniu się ściany (płyt gipsowych) w przypadku wichrowania się drewna.
Montaż na placu
Najbardziej popularną metodą budowy domów w lekkim szkielecie drewnianym jest ich montaż bezpośrednio na placu budowy. Na przygotowanej wcześniej płycie betonowej montuje się impregnowaną ciśnieniowo podwalinę, na której stawia się ściany (zbite na leżąco na płycie fundamentowej). W pierwszej kolejności montuje się ściany zewnętrzne parteru, a następnie ścianki wewnętrzne. W przypadku domu parterowego na ścianach zewnętrznych opiera się wiązary kratowe, których dolne pasy stanowią jednocześnie elementy stropu parteru. Natomiast w domach z użytkowym poddaszem lub piętrowych na postawionych wcześniej ścianach parteru montuje się elementy stropu parteru, poszywając go płytą podłogową. W ten sposób powstaje platforma do montażu ścian kolejnej kondygnacji lub konstrukcji dachowej. Ze względu na montaż ścian poszczególnych kondygnacji na powierzchni płaszczyzn kolejnych stropów metodę tę nazywa się platformową.
Innym sposobem jest konstrukcja balonowa, w której słupki ścian parteru i ścian piętra lub ścianki kolankowej piętra, wykonuje się z jednolitych elementów. Na nich dopiero, po wcięciu w słupki poziomej deski, opiera się belki stropu parteru. Zaletą metody balonowej jest to, że w domach o tej konstrukcji można zastosować ścianki kolankowe w poziomie piętra, na co właściwie nie pozwala konstrukcja platformowa.
Budownictwo prefabrykowane
Sprefabrykowane elementy ścian, stropów i dachów mogą być przygotowywane w różnym stopniu zaawansowania. Najprostszą metodą prefabrykacji jest tzw. prefabrykacja otwarta, czyli montaż konstrukcji ścian (słupki plus podwalina plus oczep) pokrytych płytą poszycia, bez wypełniania ścian izolacją cieplną. Podobnie prefabrykować można elementy stropu.
W najbardziej zaawansowanym stopniu prefabrykacji, tzw. prefabrykacji zamkniętej, prefabrykaty ścian w całości są wykończone - po stronie wewnętrznej wyłożone płytą gipsowo-kartonową, a po zewnętrznej wykończone warstwą elewacyjną. Wnętrze ściany wypełnia izolacja cieplna. W ścianie zamontowana jest stolarka okienna i drzwiowa, a także wszystkie, wymagane projektem, instalacje.
Sprefabrykowana jest również konstrukcja dachu. W tych najbardziej zaawansowanych systemach prefabrykacji konstrukcji dachowych na plac budowy przywożone są elementy połaci dachu z gotowym pokryciem dachu.
Dom o tak zaawansowanej prefabrykacji można zmontować w kilka lub kilkanaście godzin.
Budownictwo modułowe
Jest to wysoko zaawansowana prefabrykacja. W tej metodzie w fabryce domów przygotowywane są moduły przestrzenne budynku lub też całe, małogabarytowe budynki.
W mało zaawansowanym budownictwie modułowym poszczególne moduły tworzyć mogą pojedyncze pomieszczenia budynku. W systemach bardziej zaawansowanych moduły mogą obejmować i pół budynku lub, gdy budynek jest nieduży, całą kondygnację. W tym przypadku jeden moduł może tworzyć całą konstrukcję dachu.
Dom w konstrukcji modułowej może być zmontowany w ciągu kilku godzin.
Systemy lekkiego budownictwa szkieletowego
Lekkie budownictwo szkieletowe powszechnie określane jest jako budownictwo kanadyjskie lub amerykańskie. Konstrukcje domów budowanych w tej technologii cechuje lekki szkielet drewniany. Wszystkie elementy konstrukcyjne budynku – słupki ścian, ich podwaliny i oczepy, belki stropowe, a także elementy konstrukcji dachu mają jednakową grubość – 38 mm (1 ½ cala). Szerokość elementów uzależniona jest od ich przeznaczenia: na słupki ścian zewnętrznych stosuje się elementy szerokości 140 mm, a na ścianki wewnętrzne 64 lub 89 mm. Wysokość belek przyjmuje się w zależności od rozpiętości stropu i może ona wynosić 185, 235 lub 285 mm. Na krokwie dachu, w zależności od jego konstrukcji, stosuje się elementy o wysokości 140 lub 185 mm.
Rozstaw wszystkich elementów konstrukcji wynosi 400 mm dla ścian nośnych budynków o więcej niż jednej kondygnacji i dla belek stropowych oraz 600 mm dla słupków ścian parterowych i elementów konstrukcji dachu.
Typowy układ warstw w ścianie zewnętrznej obejmuje (od wewnątrz budynku): okładzinę wewnętrzną – płyta gipsowo-kartonowa grub. 12,5 mm, paroizolację – folia polietylenowa grubości 0,15 mm, konstrukcję drewnianą o grub.140 mm wypełnioną izolacją cieplną, poszycie ściany – płyta wiórowa wilgociouodporniona grub. 12 mm (płyta OSB/3 lub V-100), wiatroizolację – folia polipropylenowa oddychająca w jedną stronę, okładzinę elewacyjną - siding winylowy lub drewniany, tynk na styropianie lub wełnie, obmurówka ceglana.
Budownictwo niemieckie, tzw. fertughausy
Budownictwo niemieckie różni się od kanadyjskiego zwiększonymi przekrojami elementów drewnianej konstrukcji. Wszystkie mają grubość 50 lub 60 mm. Szerokość i wysokość poszczególnych elementów jest bardzo zbliżona. Układ warstw w ścianach zewnętrznych pozostaje taki sam.
Budownictwo szwedzkie
Budownictwo tzw. szwedzkie różni się od kanadyjskiego lub niemieckiego zwiększoną grubością ścian zewnętrznych – waha się ona w granicach 22 – 24 cm, co w znacznym stopniu zwiększa ich energooszczędność. Ze względu na taką grubość, na słupki ścian nie stosuje się, jak w budownictwie kanadyjskim czy niemieckim, drewna litego. Wykonuje się je z dwóch pionowych elementów połączonych przewiązkami, tworząc małą kratowniczkę. Układ warstw ścian zewnętrznych pozostaje taki sam jak w budownictwie kanadyjskim czy niemieckim.
W Szwecji przepisy pozwalają wznosić budynki mieszkalne o konstrukcji szkieletowej do pięciu kondygnacji.
Budownictwo z bali
Drewno na bale winno być suszone komorowo, co zapewni im zachowanie stałego wymiaru, a tym samym nie będzie powodować powstawania szczelin między nimi. Suszenie komorowe, podobnie jak w przypadku lekkiego budownictwa szkieletowego, niszczy znajdujące się w drewnie zarodniki grzybów, owady i ich larwy.
Domy z bali pełnych
Na konstrukcje z bali pełnych stosuje się bale o różnych kształtach, przy czym najbardziej popularne są okrągłe. Bale układa się poziomo, uszczelniając je miedzy sobą na różne sposoby (uszczelki gumowe lub z pakuł drzewnych). Z bali można także wykonywać konstrukcje dachu.
Dla budynków mieszkalnych wykonanych z bali istotne jest zachowanie odpowiedniej grubości ściany, która zapewni wymagany przepisami współczynnik przenikania ciepła U w granicach poniżej 0,5. Aby ten współczynnik zachować, ściana z bali w najcieńszym miejscu powinna mieć nie mniej niż 23 cm. W budynkach mieszkalnych ściany z bali o mniejszej grubości trzeba docieplić.
Odmianą bali pełnych są bale wykonane z elementów klejonych. Stosuje się je w przypadku braku możliwości pozyskania drewna o odpowiednio dużych przekrojach.
Domy z bali izolowanych
Najbardziej popularnym rozwiązaniem, nie wymagającym stosowania bali pełnych, jest wykorzystywanie półbali imitujących bale pełne. Domy takie buduje się jako domy o lekkiej konstrukcji szkieletowej, którą następnie okłada się półbalami z zachowaniem węgłów z widokiem bali pełnych.
W Polsce popularne jest budowanie domów mieszkalnych z bali grubości 70 lub 90 mm. Wymagają one docieplenia. Chcąc zachować elewację domu z bala, docieplenia wykonuje się od środka. Błędem jest montowanie docieplenia już po postawieniu budynku. Nie ma wówczas możliwości zachowania ciągłości folii wiatroizolacji i paroizolacji na całej wewnętrznej powierzchni ścian zewnętrznych. Bez zachowania ciągłości tych folii domy szybko tracą ciepło, a konstrukcja budynku i izolacja cieplna są narażone na działanie wilgoci, co może doprowadzić do szybkiej destrukcji budynku. Prawidłowym rozwiązaniem jest postawienie w pierwszej kolejności lekkiej konstrukcji ścian, obłożonej po stronie zewnętrznej folią wiatroizolacyjną, a następnie obłożenie jej konstrukcją z bali. Taka kolejność robót zapewni trwałość budynku.
Budownictwo ryglowe
W budownictwie ryglowym konstrukcję stanowi szkielet drewniany o elementach przekroju 140x140 mm lub 160x160 mm z polami wypełnionymi murem ceglanym. Obecnie konstrukcja ta nie spełnia wymagań w zakresie przenikalności cieplnej, dlatego domy ryglowe muszą być docieplane. W celu zachowania elewacji, docieplenie ścian zewnętrznych wykonuje się po ich wewnętrznej stronie. Częstym rozwiązaniem jest imitacja konstrukcji ryglowej na ścianie pełnej murowanej lub lekkiej konstrukcji szkieletowej. Wówczas pola między imitacją rygli wypełnia się styropianem pokrytym tynkiem lub płytkami klinkierowymi.
Budownictwo ryglowe jest dziś mało rozpowszechnione w naszym kraju, pomimo iż w wielu regionach, szczególnie na Północy, jeszcze kilkadziesiąt lat temu było bardzo popularne.
Konstrukcje dachowe
Na budynkach o lekkich konstrukcjach stosuje się lekkie konstrukcje dachowe – o przekrojach elementów konstrukcyjnych dachu 38x140 lub 38x185 mm (krokwie), rzadziej 38x235 mm (krokwie narożne lub koszowe, deski kalenicowe).
Na budynkach o pełnych kondygnacjach - parterowych lub piętrowych -powszechnie stosuje się wiązary kratowe, których elementy łączy się płytkami kolczastymi.
Należy podkreślić, iż zużycie drewna w lekkich konstrukcjach dachowych może być mniejsze do 50 proc. niż w konstrukcjach tradycyjnych.
Na lekkie konstrukcje dachowe wykorzystuje się drewno suszone komorowo do 16 – 18 proc., czterostronnie strugane, z zaokrąglonymi lub sfazowanymi krawędziami. Takie drewno przy odpowiedniej konstrukcji dachu nie wymaga impregnacji chemicznej.
Drewniane elementy budynków
Coraz bardziej powszechne, szczególnie na budynkach o konstrukcji drewnianej, stają się pokrycia dachowe oparte na materiale drzewnym (gonty, wióry osikowe). Lekkie budownictwo drewniane sprzyja także rozwojowi elewacji drewnianych. Mogą to być deski montowane poziomo lub pionowo, a także gonty. Najlepszym materiałem drzewnym na elewacje jest drewno cedrowe, całkowicie odporne na działanie wilgoci, grzybów i owadów. Na elewacje zewnętrzne nadaje się również Thermowood – drewno poddane obróbce cieplnej, dzięki której staje się odporne na działanie czynników atmosferycznych, a także grzybów i owadów.
Drewno na elewacje nie wymaga suszenia, nie powinno być także strugane - wszelkie farby i impregnaty lepiej trzymają się powierzchniach nierównych.
Powszechne dotychczas tarasy betonowe zaczynają zastępować lekkie tarasy drewniane. Można je budować z drewna impregnowanego ciśnieniowo lub uodpornionego na działanie czynników zewnętrznych. Ponieważ taras jest konstrukcją zewnętrzną, należy zwrócić uwagę na to, by drewno było zaimpregnowane na całej swojej grubości. Jest to gwarancją, że przetrwa on kilkadziesiąt lat. Na tarasy, tak jak na elewacje, stosować można Thermowood.
www.drewno.net
www.wydawnictwoinwestor.pl
www.gpd24.pl